Thủ thuật nêu vấn đề bằng thành ngữ, tục ngữ tạo nên sự chú ý và gây hứng thú nhằm nâng cao hiệu quả dạy - học

Authors: Trần, Thị Nha

Tục ngữ là những câu ngắn gọn, thường có vần điệu, có nội dung đúc kết kinh nghiệm sống, lao động - sản xuất, tri thức, đạo đức, các vấn đề thực tiễn… của nhân dân, được truyền từ đời này qua đời khác.

Học tục ngữ nói riêng và các hình thức văn học dân gian nói chung còn để làm giàu thêm vốn tiếng Việt, có thể diễn đạt được ý mình một cách súc tích, hình tượng, rất thiết thực trong cả học văn và giao tiếp.
1. Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam, có không ít câu mang những tầng nghĩa khác nhau, ở những góc khác nhau. Do đó, học các câu tục ngữ chính là rèn tư duy linh hoạt, học cách vận dụng sáng tạo, thậm chí có trường hợp phản biện, bởi không được “đóng khung” ở một tầng nghĩa nào cả.
Thí dụ, câu “Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau” có thể hiểu như thế nào? Rất nhiều người sẽ nghĩ ngay đến nội dung phê phán một hạng người chỉ biết, chỉ nghĩ đến lợi ích của mình, lúc hướng đến cái gì có lợi thì tranh đến trước, lúc gặp khó khăn thì đi sau để cho người khác phải dò dẫm hoặc phải đương đầu với thử thách. Điều đó hoàn toàn đúng. Nhưng người lớn có nên dạy trẻ chỉ ở tầng nghĩa đó? Thực tế câu này còn mang một kinh nghiệm sống, có thể nói là rất có ích. Đó là người khôn ngoan phải biết tùy cơ ứng biến, lúc gặp điều kiện thuận lợi thì phải tranh lấy, chớp thời cơ nhằm giành được lợi ích nhiều nhất, lúc khó khăn hoặc gặp phải thì không nên chủ động đi đầu, tránh chịu thiệt về mình. Điều này gắn với một kinh nghiệm khác của cha ông là “trâu chậm uống nước đục”, bởi nếu không biết nhanh chân trong trường hợp cần thiết thì sẽ không giành được ưu thế...

Title:	Thủ thuật nêu vấn đề bằng thành ngữ, tục ngữ tạo nên sự chú ý và gây hứng thú nhằm nâng cao hiệu quả dạy - học
Authors:	Trần, Thị Nha
Keywords:	Phương pháp dạy học;Phương pháp diễn giảng
Issue Date:	2004
Publisher:	Đại học Quốc gia Hà Nội
Description:	tr. 527-534 Hội nghị khoa học nữ lần thứ 9, Hà Nội, 2004
URI:	http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/25535
Appears in Collections:	Kỷ yếu Hội nghị - Hội thảo (LIC)